Jouw menstruatiecyclus
Je weet wellicht al heel wat over je menstruatiecyclus, zoals hoe vaak je menstrueert en hoe hevig je menstruatie is. Op deze pagina gaan we dieper in op de vrouwelijke menstruatiecyclus, ovulatie en ongesteldheid. Uiteraard kan een website de taak van een arts niet overnemen, maar hier zou je een goed algemeen begrip moeten krijgen van hoe alles werkt.
Je menstruatiecyclus begrijpen
De lengte van een cyclus kan variëren. De meest voorkomende lengte is tussen de 23 en 35 dagen. Elke variatie in lengte van de menstruatiecyclus doet zich meestal voor in het gedeelte vóór de ovulatie (wat de folliculaire fase wordt genoemd). Bij de meeste vrouwen is de periode tussen de ovulatie (wanneer een eicel vrijkomt van de eierstok) en de ongesteldheid tussen de 12 en 16 dagen lang (dit wordt de luteale fase genoemd).
De menstruatiecyclus
Je menstruatie
De eerste dag van je menstruatiecyclus is de eerste dag van je ongesteldheid (dag 1). De ongesteldheid duurt meestal tussen 3 en 7 dagen. Als je pijn hebt tijdens je ongesteldheid, zal dit meestal tijdens de eerste paar dagen van je ongesteldheid zijn. Dit komt doordat de hormonen in je lichaam ervoor zorgen dat je baarmoeder de laag afstoot die werd opgebouwd tijdens de voorbije menstruatiecyclus.
Voorbereiding op de ovulatie
Aan het begin van je cyclus produceert de hypofyse in je hersenen follikelstimulerend hormoon (FSH). Dit is het belangrijkste hormoon dat betrokken is bij het stimuleren van je eierstokken om volwassen eicellen te produceren. Follikels zijn de holtes in je eierstokken die met vloeistof zijn gevuld. Elke follikel bevat een onontwikkelde eicel. Het FSH stimuleert een aantal follikels om te ontwikkelen en het hormoon oestrogeen te produceren. Je oestrogeenpeil is het laagst op de eerste dag van je menstruatie. Vanaf dan neemt het steeds toe terwijl de follikels groeien.
Terwijl een aantal follikels beginnen te ontwikkelen, zal één follikel 'dominant' worden en zal deze eicel groeien in de groter wordende follikel. Op hetzelfde moment zal de stijgende hoeveelheid oestrogeen in je lichaam ervoor zorgen dat de baarmoederwand verdikt met voedingsstoffen en bloed. Zo heeft de bevruchte eicel alle voedingsstoffen en steun die het nodig heeft om te groeien, als je zwanger wordt. Een hoog oestrogeenpeil wordt ook in verband gebracht met het verschijnen van 'spermavriendelijk slijm' (vruchtbaar baarmoederslijm). Dit is een dunne, gladde afscheiding die wazig wit is. Sperma kan gemakkelijker door dit slijm zwemmen en kan er gedurende verschillende dagen in overleven.
Je lichaam produceert hormonen die je menstruatiecyclus reguleren. Aan het begin van je cyclus is een belangrijk hormoon het follikel stimulerend hormoon [FSH]. De toename van FSH stimuleert follikels in de eierstokken [met vloeistof gevulde holtes die elk een onderontwikkelde eicel bevatten] tot ontwikkeling en tot het produceren van een ander hormoon met de naam oestrogeen.
De ovulatiecyclus begrijpen
Ovulatie
De hoeveelheid oestrogeen in je lichaam neemt nog steeds toe en veroorzaakt uiteindelijk een snelle stijging van luteïniserend hormoon (de LH-toename). Door deze LH-toename scheurt de follikel en wordt de volwassen eicel losgelaten van de eierstok, om af te dalen naar de eileider. Dit proces wordt ovulatie genoemd.
Veel vrouwen denken dat ze ovuleren op dag 14, maar 14 is een gemiddelde. De meest vrouwen ovuleren op een verschillende dag in de menstruatiecyclus. Jouw ovulatiedag zal variëren van cyclus tot cyclus. Sommige vrouwen kunnen een pijnscheut voelen wanneer ze ovuleren, maar velen voelen helemaal niets en niets wijst erop dat je ovuleert.
Het niveau van oestrogeen in je lichaam neemt nog steeds toe en veroorzaakt op een bepaald niveau een snelle toename van de LH [LH-toename]. Deze LH-toename veroorzaakt de ovulatie, waarbij er een eicel vrijkomt uit de eierstok. Veel vrouwen denken dat ze ovuleren op dag 14, maar de daadwerkelijke ovulatiedag varieert afhankelijk van de duur van je cyclus. Sommige vrouwen voelen een pijnscheutje wanneer ze ovuleren.
Na de ovulatie
Nadat de eicel (of ovum) is vrijgekomen, gaat het via de eileider naar de baarmoeder. Het eitje kan tot 24 uur overleven. De levensduur van sperma wijkt meer af, maar bedraagt meestal 3-5 dagen. De dagen voorafgaand aan de ovulatie en de dag van de ovulatie zelf zijn je meest vruchtbare dagen waarop je dus het gemakkelijkst zwanger wordt. Zodra je hebt geovuleerd, begint de follikel een ander hormoon te produceren: progesteron.
Progesteron zorgt ervoor dat je baarmoederwand zich verder voorbereidt op een bevruchte eicel. Intussen begint de lege follikel in de eierstok te krimpen, maar blijft deze verder progesteron en oestrogeen produceren. Je kunt symptomen krijgen van premenstruele spanning (PMS), zoals gevoelige borsten, opgeblazen gevoel, lethargie, depressie en geïrriteerdheid tijdens deze fase.
Zodra de eicel is vrijgegeven, beweegt het zich door de eileider richting de baarmoeder. De eicel blijft 12-24 uren leven, maar omdat sperma gedurende meerdere dagen in leven kan blijven, ben je het meest vruchtbaar en heb je de grootste kans om zwanger te worden als je seks zonder voorbehoedmiddelen hebt op de dag van je ovulatie of de dag ervoor. Zodra de ovulatie heeft plaatsgevonden, begint de ingeklapte follikel met het produceren van een ander hormoon, progesteron genaamd.
Voorbereiden op de volgende menstruatie…
Terwijl de lege follikel krimpt, als de eicel niet is bevrucht, neemt de hoeveelheid oestrogeen en progesteron af. Zonder de hoge hoeveelheden hormonen om deze te behouden, wordt de dikke baarmoederwand afgebroken en afgestoten door je lichaam. Dit is het begin van je menstruatie en het begin van je volgende menstruatiecyclus.
Terwijl de lege follikel krimpt, als de bevruchte eicel zich niet in de baarmoeder heeft genesteld, neemt je progesteronniveau af. De baarmoeder hoeft niet langer een omgeving in stand te houden ter ondersteuning van een baby, dus moet je lichaam zich opnieuw instellen en voorbereiden voor de volgende cyclus. Eventuele PMS-symptomen (premenstruele spanning) die je had, beginnen af te nemen. Zonder de hoge hormonenniveaus die het in stand houden, wordt het dikke baarmoederslijmvlies dat zich heeft opgebouwd langzaam afgebroken en door het lichaam afgescheiden. Dit is het begin van je menstruatie en het begin van je volgende cyclus.
Als de eicel bevrucht is en zich in de baarmoederwand heeft genesteld blijft de lege follikel behouden door het toegenomen niveau van het zwangerschapshormoon (humaan choriongonadotrofine). De productie van oestrogeen en progesteron blijft veel langer doorgaan totdat de placenta volwassen genoeg is om het in ontwikkeling zijnde embryo te ondersteunen.
Als de eicel bevrucht is, kan het zichzelf met succes in de baarmoederwand nestelen. Dit gebeurt meestal ongeveer een week na de bevruchting.
Zodra de bevruchte eicel is ingenesteld, begint je lichaam het zwangerschapshormoon te produceren, humaan choriongonadotrofine (hCG), waardoor de lege follikel actief blijft. Deze blijft de hormonen oestrogeen en progesteron produceren om te voorkomen dat de baarmoederwand wordt afgebroken, totdat de placenta (die alle voedingsstoffen bevat die een embryo nodig heeft) voldoende groot is om de zwangerschap te onderhouden.
Ovulatietest Geavanceerd Digitaal
In elke cyclus zijn er slechts enkele dagen waarop een vrouw vruchtbaar is. Als je zwanger probeert te worden, is het dus erg belangrijk dat je op deze dagen vrijt. De Clearblue® Ovulatietest Geavanceerd Digitaal is de eerste en ENIGE test die tijdens elke cyclus meestal 4 of meer vruchtbare dagen vaststelt.
Natuurlijk zwanger worden
Ovulatietesten zijn nauwkeurig en eenvoudig te gebruiken.