Je hebt de term 'De biologische klok van een vrouw' vast al eens gehoord, maar wat betekent dit en op welke leeftijd wordt dit belangrijk? Een man produceert gedurende zijn hele leven sperma met hetzelfde tempo, maar voor vrouwen is het een heel ander verhaal.
In dit artikel
- Je wordt geboren met alle eicellen die je ooit zult hebben.
- Je maakt tijdens je leven geen nieuwe eicellen aan.
De biologische klok van een vrouw
We beginnen met de biologie. Je wordt geboren met alle eicellen die je ooit zult hebben. Je maakt tijdens je leven geen nieuwe eicellen aan. Het hoogste aantal eicellen dat je ooit had, was toen je nog in de baarmoeder van je moeder zat: een vrouwelijke foetus van 20 weken heeft ongeveer zeven miljoen eicellen . Bij je geboorte, is dit aantal gedaald tot ongeveer twee miljoen en wanneer je in de puberteit komt en je menstruatie begint (wanneer je ongesteld wordt), heb je nog tussen de 300.000 en 500.000 eicellen over.
Het feit dat je voorraad eicellen voortdurend afneemt, hoeft echter geen zorg te zijn. Het is een natuurlijk en continu proces en staat volledig los van anticonceptiepillen, zwangerschappen, voedingssupplementen of zelfs je gezondheid of levensstijl.
Als twintiger en begin dertiger ben je het meest vruchtbaar. Vanaf midden 30 neemt de vruchtbaarheid af tot aan de menopauze. Na de menopauze kun je niet meer op natuurlijke wijze zwanger worden.
Tijdens de meeste menstruatiecycli wordt één van deze eicellen rijp en komt het los van de eierstok (ovulatie) in afwachting van bevruchting. Het aantal eicellen (ook 'ovariële reserve' genoemd) blijft echter sneller afnemen, en vanaf het moment dat je menstruatie start sterven ongeveer 1000 eicellen per maand af. Gedurende je hele leven worden er ongeveer 500 volwassen eicellen afgegeven door je eierstokken. Wanneer de voorraad eicellen uitgeput is, maken je eierstokken geen oestrogeen meer aan en begint de menopauze. Bij de meeste vrouwen gebeurt dit rond de leeftijd van 50: de gemiddelde leeftijd in de beschaafde wereld is 51,4 jaar1. Vanaf dat moment kun je niet meer op natuurlijke wijze zwanger worden.
Ik heb gehoord dat er een test is om te bepalen hoeveel eicellen ik nog heb. Ik heb gelezen dat dit wordt gemeten aan de hand van het anti-Müllerhormoon en FSH-bloedtesten. Wat betekent dit?
Professor Michael Thomas
Voor vrouwen ouder dan 35 jaar die proberen zwanger te worden, zijn er een aantal testen die uitgevoerd kunnen worden om de ovariële reserve (hoeveel eicellen de vrouw nog heeft) vast te stellen. Bloedtesten omvatten een test op het AMH of anti-Müllerhormoon en kunnen op elk moment tijdens de menstruatiecyclus worden uitgevoerd, zelfs wanneer je de anticonceptiepil neemt. Het anti-Müllerhormoon wordt aangemaakt door de cellen in de follikels van de eierstokken en kan een vroege manier zijn om te bepalen hoeveel eicellen er nog in je eierstokken aanwezig zijn. De interpretatie van de resultaten van deze test hangt af van arts tot arts.
Ook kun je op dag 3 van de menstruatiecyclus (twee dagen nadat de menstruatie begint) een bloedtest laten uitvoeren voor follikelstimulerend hormoon (FSH) en Estradiol. Deze twee testen kunnen een manier zijn om te bepalen of de werking van de eierstokken afneemt in het begin van de menstruatiecyclus, wanneer een dominant follikel wordt voorbereid op de ovulatie. Een andere manier om de ovariële reserve te testen, is een telling van de antrale follikels. Tijdens deze test wordt een transvaginaal echo-onderzoek uitgevoerd om het aantal follikels te bepalen dat beschikbaar is op dag 3 van de cyclus. Je vindt meer informatie over de testen op de ovariële reserve op www.reproductivefacts.org
Ovulatietest Geavanceerd Digitaal
In elke cyclus zijn er slechts enkele dagen waarop een vrouw vruchtbaar is. Als je zwanger probeert te worden, is het dus erg belangrijk dat je op deze dagen vrijt. De Clearblue® Ovulatietest Geavanceerd Digitaal is de eerste en ENIGE test die tijdens elke cyclus meestal 4 of meer vruchtbare dagen vaststelt.